Büyükbabanın Yidiş adı zayde. İbranice, İngilizceden farklı bir alfabe kullandığından, harf çevirisi gerekli kıldığından, kelimeler genellikle birkaç farklı yazımda bulunur. Zayde varyasyonları arasında zaydee ve zaydeh bulunur.

Bazı Yahudi aileler İbranice saba'yı tercih ediyor, ancak zayde kesinlikle daha geleneksel bir terim. Saba İsrail'de daha yaygın olarak kullanılır, ancak zayde Amerika Birleşik Devletleri'nde daha popülerdir. Amerika Birleşik Devletleri'nde yaşayan bazı Yahudi büyükanne ve büyükbaba, büyükbaba gibi daha yaygın olan isimleri tercih ediyor.

Büyükannenin Yidiş dönemini öğrenin. Ayrıca, dedeler için etnik isimlerin listesine bakınız.

Yidiş hakkında

Yidiş Aşkenazi, Almanya'da yaşayan Yahudiler ve yakın bölgelerden kaynaklanıyor. Aşkenazik Yahudiler Almanca konuşuyordu ancak sözlü İbrani geleneğinden gelen ifadeleri içeriyordu. Sonunda bu Yahudi-Alman harmanı, Yidiş olarak bilinen ve yazılı bir formla farklı bir dil haline geldi. Yidiş kelimesi, sadece Yahudi anlamına gelir.

Yahudilikte, İbranice geleneksel olarak sadece erkekler tarafından incelenen “kutsal dil” olarak bilinir. Buna karşılık, Yidce'ye bazen "anadil" deniyordu, çünkü İbranice çalışmasına izin verilmeyen kadınları miraslarıyla ilişkilendirdi. Yidiş, evin dili olurken, İbranice de sinagogun diliydi.

Yahudiler daha büyük kültürlerle bütünleşmeye başladıkça, çoğu kişi bu kültürlerin dillerini benimsedi ve Yidiş'in kullanımı azaldı. Ancak, 20. yüzyılın başlarında, Yidiş'e olan ilginin yeniden canlanması vardı. Soykırım ve ilgili diaspora, dilin bir kez daha kullanılmaya başlamasına neden oldu.

Küçük ama etkili bir Yahudi toplumu kesimi, Yidiş'i canlı tutmaya çalışıyor. Hala muhafazakar topluluklarda konuşuluyor ve bazı yazarlar, özellikle de Isaac Bashevis Singer, Yidişçe'de yazmayı seçti. 1978'de Nobel Edebiyat Ödülü'nü aldıktan sonra Singer, "Yidce henüz son sözünü söylemedi" dedi.

Yidiş, İsrail'in resmi bir dili değil. Resmi iş için İbranice ve Arapça kullanılır. Yidiş'in kullanımı, devletin ilk yıllarında, liderleri nüfusu tek bir dilin arkasında birleştirmeye çalıştıkları için İbranice olarak önerilmiyordu. Yidiş kullanımı artık kısıtlanmamasına ve gerçekten de onu korumak için atılmış resmi adımlar olmasına rağmen, Yidiş, eski nesiller tükendikçe daha az sayıda İsraillinin konuşmasına devam ediyor.

Bir Zayde Might Say şeyler

Biraz Yidişçe bilen bir dede, bazıları Almanca veya İbranice kökleri olsa da, bu terimleri kullanabilir:

• Kvell, bir büyükbaba veya büyükbabanın bir torunla gurur duyduğu zamanlar gibi büyük zevk ve gururu ifade etmek anlamına gelir.
• Nosh, bir torunla paylaşabileceği gibi hafif bir atıştırmalık olması anlamına gelir.
• Mensch, dede olmak için gayret gösterdiği gibi iyi bir insan, dürüstlük insanıdır.
• Mishpocha, bazen arkadaşlar da dahil olmak üzere geniş aile veya aile ağıdır. Bu terim için birçok farklı yazım var.

Yidce'de ayrıca halk bilgeliğinin birçok renkli ifadesi vardır:

• "Yumurtalar tavuklardan daha akıllı olduklarını düşünüyor." Tecrübeleri olmasa da gençler yaşlılarından daha akıllı olduklarını düşünüyorlar.
• "Ülke yanıyor ve büyükannem saçını yıkıyor." Bu, Roma yanarken Nero kemanla ilgili ifadesine benzer. Kalıntılar el altında olduğunda insanlar küçük meselelere odaklanır.
• "Kötü zamanlarda bir kuruş bile paradır." Para kıt olduğunda, her kuruş sayar.
• “Sözü bir köprü olsaydı, onu geçmekten korkardım.” Sözünü tutmuyor.
• "En pahalı saatin bile sadece 60 dakikası var." Para bazı şeyleri satın alamaz, özellikle de zamanı.
• "Çok fazla hint yağı içmeli." Karnı ağrıları ile kapmış olabilir!
• "Tahta dilini büyütmeli." Çok fazla konuşuyor.
• "Örtülerin cepleri yok." Yanına alamazsın!